Sommige verhalen vind ik spannend om onder de loep te leggen. Meestal omdat ik bang ben dat ik ze geen recht doe, met mijn uitpluizen. Dat het verhaal onder mijn vingers afbrokkelt, als ik probeer er juist dichterbij te komen.
Soms speelt ook mee dat ik een verhaal als kind heel mooi vond, en ik stiekem bang ben om er als volwassene naar terug te keren. Bang dat ik iets niet meer aantref dat ik toen wel vond.

Maar ik neem het risico.
Deze keer een verhaal, precies zoals ik hem als klein meisje voor het eerst hoorde: The Selfish Giant van Oscar Wilde, in een Nederlandse bewerking voorgelezen door Frans van Dusschoten.

Symboliek
De reus was zeven jaar lang niet thuis. Een veelgebruikt getal in sprookjes.
De antroposofie deelt levensfasen in per 7 jaar. En niet thuis zijn betekent dat je iets gemist hebt. Dit zien we terug in het grote kasteel dat al die tijd onbewoond bleef. In contrast met de natuur, want het leven buiten ging al die jaren gewoon door. Dit tonen de spelende kinderen in de tuin aan.

Bij thuiskomst wil de reus alles (weer) stoppen. Hij metselt een muur rond zijn tuin en sluit alle leven buiten. Met als gevolg dat de seizoenen hem niet meer bezoeken; het blijft winter. Hij is bevroren in de tijd. (Dit was hij al, het wordt nu alleen meer zichtbaar.)
De houding van de reus zie je ook gesymboliseerd in steen. Koud en hard materiaal, dat de reus gebruikt voor buitensluiten; hij metselt een muur van steen, en niemand anders dan de reus komt in zijn kasteel van steen. Hierdoor weten we dat het een flinke opgave zal zijn om tot hem door te dringen.

Contrast
Een reus tegenover kinderen. Niet zomaar groot versus klein, dan zou een gewone volwassene genoeg zijn geweest. Nee, dit is een gigantisch verschil dat Wilde wil benadrukken.
Dat zie je ook terug in dat er geen enkele verwijzing in het verhaal is naar volwassenen. Nergens. Er zit niets tussen reus en kind.

Een klein jongetje dat in zijn eentje staat te huilen doorbreekt het isolement van de reus. Klein en alleen. Dat doet iets met de reus.
Zijstapje: vanuit diverse therapievormen heb ik gezien dat het vaak kinderen zijn die ‘binnenkomen’. Plots iemand tot bezinning brengen. Dit is de heel letterlijke vorm van die impact.
Het kleine jongetje staat symbool voor Jezus. Maar dit weten we pas aan het einde van het verhaal, dus ik parkeer dit nog even.

De reus breekt de muur om zijn tuin af: de kinderen zijn welkom. Seizoenen komen en gaan weer in zijn tuin. De reus leeft weer.
Maar hij mist het kleine jongetje, zijn leven is niet compleet.

Groot is zijn vreugde dan ook wanneer hij op een dag, vele jaren later, het kleine jongetje weer in zijn tuin ziet staan. Het ontgaat hem compleet dat dit jongetje al die jaren hetzelfde gebleven is, terwijl de reus zelf inmiddels heel oud is.
Waardoor wij weten: opletten, hier gebeurt iets bijzonders. En dan ontdekken we wie het kleine jongetje werkelijk is. Oscar Wilde schreef het zelf zo:

‘He hastened across the grass, and came near to the child. And when he came quite close his face grew red with anger, and he said, “Who hath dared to wound thee?” For on the palms of the child’s hands were the prints of two nails, and the prints of two nails were on the little feet.’

Door de beschrijving van deze kenmerkende verwondingen aan handen en voeten, weten we dat dit kleine jongetje Jezus is. En dat is zo’n duidelijke verwijzing naar het Christendom, dat kan niet anders dan weerspiegelen in de schrijver zelf.
Op dit punt zou ik in een individuele sessie de vraag stellen: ‘Welke rol speelt het Christendom in jouw leven?’
Omdat Wilde overleden is in 1900, heb ik die vraag aan internet gesteld.

Religie
Het schijnt dat Oscar Wilde vaak tegen zijn vrienden gezegd heeft: ‘Catholicism is the only religion to die in.’
Zijn jarenlange vriend Robert Ross (zelf een katholiek) had aan Wilde zelfs moeten beloven om een priester te halen, wanneer Oscar Wilde ging sterven. Ook al was Wilde geen katholiek.
Maar er is meer.

De vader van Oscar Wilde was een niet-praktiserende protestant en vrijmetselaar.
Het beviel hem niet dat zijn zoon interesse toonde in het katholicisme en bevriend was geraakt met priesters op zijn school in Dublin. Hij stuurde Oscar naar Oxford, een school die toendertijd geen katholieken toeliet. En hij dreigde zijn zoon te onterven als hij zich bleef inlaten met het katholieke geloof.

Oscar Wilde zou zich nooit officieel bekeren, maar wel zijn hele leven sterk geïnteresseerd blijven in het katholicisme. Hij schreef er regelmatig over in zowel zijn verhalen als in zijn correspondentie, en nooit met een onvertogen woord. In het jaar dat hij stierf was hij zelfs in Rome en heeft een zegening van de paus ontvangen. Er zou in de maanden erna nog een audiëntie en vele zegeningen volgen.

Tot zo ver de grote lijnen van Oscar Wilde en de rol die het Christendom (in het bijzonder het katholicisme) speelde in zijn leven. Terug naar het verhaal.

Sterven
Oscar Wilde kon zijn hoofdpersonage niet laten sterven zonder het katholieke geloof. Dit betekent dat hij om de reus gaf. Los van wie hij ermee symboliseerde, diegene was hem dierbaar. Ondanks het akelige gedrag in het begin.
Misschien was het iemand die hij toewenste om rust en vrede te vinden, en was zijn manier daarvoor het katholicisme. Soms schreef hij dit namelijk aan mensen in zijn brieven.
Religie, ongeacht welke, kan mensen enorm afstoten of juist heel sterk aantrekken. Maar ik hoop van harte dat je door die heel letterlijke vorm heen kan kijken. 
Wilde wilde liefde doorgeven, en dit was de vorm die voor hem het best paste bij die boodschap.

Wat mij als kind het meest raakte aan dit verhaal was de compassie.
Hoe de reus oog had voor het jongetje, en hem al die jaren nooit vergeten was.
En hoe het jongetje na al die jaren terugkeerde naar de reus, zodat hij vredig en zonder angst kon sterven.
Ik hoop dat je dat kan voelen, zonder dat ideeën over/ ervaringen met religie voor ruis op de lijn zorgt.
Compassie. Elkaar werkelijk zien, herkennen.

Ik heb vaak gehoord dat mensen die sterven gaan, hun overleden dierbaren zien.
Vaak worden ze daardoor rustiger en minder angstig voor wat komen gaat. 
Bij dierbaren kan je denken aan ouders, grootouders, broers of zussen, tantes of ooms, dierbare vrienden en huisdieren. Voor Oscar Wilde was het Jezus.

Twaalf jaar nadat The Selfish Giant verscheen, overleed Oscar Wilde.
Op zijn sterfbed is hij officieel katholiek gedoopt. Hij kreeg de laatste sacramenten toegediend, precies zoals hij altijd had gewenst. De priester die hem had bijgestaan zei na afloop dat Wilde kalm en vredig was overleden.
Ik geloof niet dat Wilde de reus naar zijn evenbeeld geschreven heeft. Maar wat hij de reus in zijn verhaal gegeven heeft, kreeg hijzelf later in het echte leven. En dat is een wonderschone voltooiing van de cirkel.

Visualisatie
In dit jaargetijde werken visualisaties over eindigheid heel krachtig.
Wees je daarvan bewust, maak ze niet te lang en houd het licht – als tegenhanger van zowel zwaar als duister.

Luister het verhaal nog een keer en laat deze vraag in je rondgaan:
Wie zou jij in de winter van jouw leven graag weerzien en volgen naar zijn/haar/hun tuin?

Kies een vorm die voor jou als passend voelt.
Je kan met gesloten ogen beelden oproepen. Je kan het opschrijven of uitbeelden, middels bijvoorbeeld een altaartje of een tekening. Of… [vul zelf een vorm in].